10:35 1399/09/08

هفته نامه نیوزویک: زمان بازی برای ریاض تمام شده؟

رییس جمهور منتخب جو بایدن و تیم امنیت ملی وی که به تازگی اعلام شده است، وارث ده ها رابطه هستند که نیاز به ترمیم، تعدیل و یا اصلاح دارد.
به گزارش سرویس بین الملل مفتاح نیوز؛ برخی مانند روابط واشنگتن با اروپا و برخی دیگر مانند ارتباط با کره جنوبی و هنوز روابط دیگری وجود دارد که به شدت به یک ارزیابی مجدد نیاز دارد. روابط امریکا و سعودی نمونه اصلی این گروه است. این فرضیه که روابط آمریکا و عربستان نمی تواند به روشی که طی هشت دهه گذشته داشته است پیش برود موضوع جدیدی نیست.
با وجود تصویب قطعنامه قدرت های جهانی در سال گذشته که میتوانست حمایت نظامی امریکا از ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در یمن را به دنبال داشته باشد (ترامپ این قطعنامه را وتو کرد)، هنوز این فرضیه وجود دارد که عربستان برای منافع امنیت ملی آمریکا در خاورمیانه ای که واشنگتن نمی تواند در جناح بد پادشاهی قرار بگیرد، بسیار مهم است. تفکر ایالات متحده امریکا در مورد عربستان هنوز منطبق بر واقعیات قرن بیستم است، جایی که اقتصاد آمریکا از نفت خلیج فارس تامین میشد و خانواده سلطنتی به عنوان یک متحد علیه دسیسه های شوروی در منطقه بودند.
آخرین باری که من بررسی کردم سال ۲۰۲۰ بود. آمریکا تقریبا از اوت ۲۰۱۰ واردات نفت خلیج فارس را ۷۰ درصد کاهش داده و اتحاد جماهیر شوروی نزدیک به سه دهه است که مرده و دفن شده است. مقامات آمریکایی یا از این واقعیات اساسی غافل هستند و یا چنان به الگوی قدیمی وابسته هستند که به سختی می توانند جایگزینی برای وضع موجود تصور کنند. اگر زمانی برای تغییر در نحوه تجارت آمریکا با عربستان وجود داشت همین امروز است. این امر تا حدی ناشی از واقعیات ژئوپولیتیکی است. به دلیل خونریزی هایی که طی ۱۹ ساله گذشته در خاورمیانه بوده، اهمیت استراتژیک آن برای آمریکا به سادگی ارزش سرمایه گذاری و توجه بیش از حد واشنگتن به منطقه را ندارد. تولید ناخالص داخلی خاورمیانه به سختی ۴ درصد از کل تولید جهان است.
کسانی که روی ایران حساس هستند همچنان استدلال می کنند که سعودی ها شرکای صمیمی ای برای پس زدن نفوذ ایران هستند. با وجود اینکه تهران مزاحم است، اما از ثروت، سرمایه، نیروی انسانی یا ظرفیت نظامی برخوردار نیست تا به یک هژمون منطقه تبدیل شود و حتی اگر ایرانیان رویای احیای امپراتوری پارس را داشته باشند، دشمنانشان در منطقه از جمله عربستان دست روی دست نمی گذارند و اجازه چنین اتفاقی را نمی دهند. دلیل دیگری که واشنگتن باید روابطش با سعودی را دوباره بررسی کند این است که در حال حاضر حکومت پادشاهی بسیار نابسامان است و خطر اخلاقی مقامات آمریکایی را به دلیل حمایتشان از سیاست خارجه ماجراجویانه ریاض تهدید می کند.
محمد بن سلمان سی ساله را شاید بتوان به عنوان شیطان تاسمانی خاورمیانه توصیف کرد. ربایش و اجبار استعفای نخست وزیر لبنان، تحریم اقتصادی بی ثمر قطر، تخریب بیرحمانه یمن، ترور وحشیانه ستون نویس واشنگتن پست، هیچ یک از این تصمیمات وحشیانه منافع امنیت ملی آمریکا را تامین نمی کند و با وجود این ابتدایی ترین واقعیات، کاخ سفید با بن سلمان همچون پسرطلایی دست نخورده خاورمیانه رفتار کرده است.
خوشبختانه حمایت آمریکا از ریاض ممکن است بدون قید و شرط نباشد. دولت جدید بایدن باید جزییات پیچیده سیاست خود در قبال عربستان سعودی را بیان کند. چقدر حمایت دیپلماتیک آمریکا تمایل دارد سعودی ها را در بدنه سازمان ملل و ارگان های وابسته به سازمان ملل جای دهد، جایی که سایر کشورها در گذشته سعی کرده اند ریاض را به خاطر ارتکاب جنایات جنگی در یمن مسئول بدانند؟
آیا بایدن واقعا کمک های اطلاعاتی، نظامی و دیپلماتیک آمریکا به ائتلاف سعودی در یمن را قطع می کند؟ و اگر چنین است چه زمانی؟ آیا خانواده سلطنتی همچنان باید(با وجود تردیدها) مورد اعتماد باشند؟ به ویژه اینکه سابقه سیاست خارجی آنها در پنج سال گذشته آتش افروزی بوده است؟‌در حالی که درباره جزییات بحث می شود یک مفهوم باید هدایت گر دولت بایدن باشد: آنچه که برای عربستان خوب است همیشه برای آمریکا مفید نیست.

منبع:هفته نامه آمریکایی نیوزویک به نقل از مرکز مطالعات خلیج فارس

مطالب پیشنهادی