به گزارش مفتاح«خارج» برای ما ایرانیها معنایی اروپایی-آمریکایی دارد؛ هر زمان میگوییم یا میشنویم زندگی در خارج منظورمان قطعاً زندگی در افغانستان و عراق نیست.
هرکس از زندگی فلان آشنای خود در خارج حرف میزند فرض اولیه ذهن ناخودآگاه ما جایی است در اروپا و آمریکا، گویی برای ما ایرانیها فقط اروپا و آمریکا خارج است؛ کعبه آمالی که عدهای را آواره میکند تا ینگه دنیا را برای زندگی انتخاب کنند.
اما «رفتن» این واژه تلخ، دروغ بزرگی است که از ناتوانی ذهنها و جسمها آغاز میشود معنای خودساختهای که همیشه، مقداری معنای «فرار» در خود دارد؛ فرار از دیگری، فرار از محیط و حتی فرار از خویشتن، وجدان، درون.
در این میان، واژه «مهاجرت» پوششی آراسته شده از این فعل ترسوست که مانند ادکلن های فرانسوی بوی تعفن «فرار» را خوشبو جلوه دهد اما «رفتن» و «فرار» و «مهاجرت» هرسه، میوه ناخوشایند درخت ترس هستند، ترس از ماندن و ساختن، ترس از عقب ماندن.
آنکه میتواند و جسارتش را دارد، میماند و میسوزد و میسازد و میگوید «درستش میکنیم» و آنکه شجاعت ایستادن ندارد، میرود، فرار میکند، مهاجرت میکند که «اینجا جای زندگی نیست».
البته به گفته وبلن، «در جامعه طبقاتی، مهاجرتش هم طبقاتیاست». طبقه «توده» به آب میزند و خوراک کوسه میشود و طبقه «سودده» برفراز خلیج، خوراک کوسه صرف میکند.
حالا مستند «خارجی» آمده تا از رفتن یک دانشمند و بازگشت او به ایران بگوید، مستند خارجی اکنون از راه رفته دکتر رحمت اله قدیمی چرمهینی خواهد گفت. سه شنبه اول مرداد ساعت 19 از شبکه مستند سیما، منتظر شنیدن روایت دکتر رحمت اله قدیمی چرمهینی این دانشمند گمنام ایران از فرآیند خارجی شدن در آمریکا باشید، مردی که «ایرانی بودن» را به «خارجی شدن» و «اصیل» بودن را به «باکلاس» بودن ترجیح داده و در همین پس کوچهها لابلای روزمرگیهای ما برای مان از «ماندن» میگوید.
به گفته مالک شیخی سازنده این مستند؛ «خارجی» درباره پروفسور رحمتاله قدیمی چرمهینی یکی از دانشمندان ناشناخته ایرانی است، مردی متولد چرمهین از توابع لنجان که سال 1364 مدرک فوق دکتری رشته مکانیک در گرایش خستگی و شکست جامدات را از آمریکا گرفته و در ناسا مشغول فعالیت شده است.
شیخی گفته بود: چرمهینی در سال 1986 توانست، نقشی سرنوشتساز در واقعه پرتاب شاتل به فضا ایفا کند و تکنولوژی فضایی آمریکا را در بازه زمانیای که ایالاتمتحده، در ابتدای راه قدرتنمایی خود بود نجات دهد اما به دلایلی که در فیلم به آن پرداختهایم، این دانشمند، تصمیم به ترک آمریکا میگیرد.فارس