به گزارش پایگاه خبری مفتاح- زهره سادات کاظمی / بازدید از کلیسای بیت لحم و وانک وگنجینه موسیقی برنامه گردشگری خبرنگاران بود که به همت اداره گردشگری شهرداری اصفهان تدارک دیده شد. قدم اول بازدید از کلیسای بیت لحم بود. کلیسایی در جنوب میدان جلفا ومجاور کلیسای مریم مقدس، که بنا به گفته آرگن آبنوسیان راهنمای گردشگری، در سال 1628میلادی به دست خواجه پطروس ولیجانیان از بازرگانان معروف در دوران صفوی و حاکمیت شاه عباس اول بنا شده است.
بنا به گفته آبنوسیان دیوارنگاره ها و کاشیهای سرامیکی ایوان کلیسا به سبک هنری قرن های 16 و17 میلادی است. این کلیسا بزرگترین گنبد را در میان کلیساهای جلفا دارد. ساخت آن از نوع تالارهای گنبد دار مستطیل شکل است . آبنوسیان گفت: این کلیسا شامل یه قسمت بالکن با سقف چوبی، در قسم غربی با ستون های مرکزی به سقف متصل شده است و توسط پله ها به پشت بام منتهی می شود
داخل کلیسا زیبایی و نقاشی های دیوارها وسقف جلوه به خوصوصی به کلیسا می دهد و وقایع تاریخی از پیامبران مختلف را به تصویر کشیده است. از زندگی ادم و یوسف تا به صلیب کشیده شدن حضرت وعیسی وبهشت وجهنم به تصویر کشیده شده است.
وانک به ارمنی یعنی جامع و شفا دهنده همگان معنا می شود
کلیسای وانک مقصد دوم گردشگری است. این کلیسا در سال 1606 به عنوان اولین کلیسا توسط ارامنه تازه رسیده به اصفهان ساخته می شود و در سال 1655 آن کلیسا قدیمی تخریب وکلیسای وانک بنا می شود. وانک به ارمنی یعنی جامع و شفا دهنده همگان معنا می شود. راهنمای گردشگری می گوید: وانک یک صومعه برای چله نشینی بوده است که تبدیل به کلیسای جامع می شود. شورای خلیفه گری اصفهان وجنوب ایران در این کلیسا مستقر می شود که مسئول رسیدگی به امور اراضی وقف ، امور تحصیلی، مذهبی، و گردشگری وثبت احوال را بر عهده دارد. در گذشته شورای خلیفه گری هندوستان نیز از اینجا اداره می شده است. کلیسای وانک در گذشته شورای خلیفه گری ایران بود که در حل حاضر سه شورای خلیفه گری در اصفهان و جنوب ایران، تهران وشمال ایران و ارومیه وجود دارد.
او اضافه کرد: این شورا به صورت دموکراتیک اداره می شود. شورای نمایندگان مثل مققنه وجود دارد که شورای اجرایی ر انتخاب می کند. این شورای وظیفه انتخاب اسقف را هم بر عهده دارد.
در گوشه ای از حیاط بزرگ کلیسای وانک ناقوس های بزرگی دیده میشود. که برخی از قدمت زیادی برخوردار هستند. بنا به گفته آبنوسیان ارامنه تا زمان شاه عباس اجازه استفاده از ناقوس را نداشته اند، ولی بعد ازآن ناقوسها احداث می شود. در کلیسای وانک سالی 5 بار مراسم اجرا می شود وناقوس ها زده می شود.
موزه های مختلفی در کلیسای وانک وجود دارد و اولین مرکز مرمت نسخ خطی در کتابخانه این کلیسا موجود است. این بنا در سال 1970 ساخته می شود و نسخ خطی در ان نگهداری میشود. یاد بودی نیز از نسل کشی ارامنه در گوشه دیگر حیاط کلیسا دیده می شود که به یک حادثه تاریخی اشاره دارد.
موزه مردم شناسی سال 1397 شمسی در کلیسا ساخته می شود. این موزه سبک زندگی و هنر ارامنه را تصویر می کشد. کف اتاق خاکی است تا تجارت و پیشه ارامنه را به تصویر بکشد. ارامنه در تجارت ید طولایی دارند و به واسطه تجارت وسفر پیشرفت زیادی کرده اند.
آبنوسیان می گوید: از دشت ایروان تا اروپا به صورت شبکه ای مکان هایی ایجاد کرده بودند و به صورت شبکه ای با یکدیگر مراوده داشتند و کمبودهای بازار را تامین می کردند. ارامنه اصفهان در نقاط مختلف جهان مثل اوکراین وامستردام دفتر داشتند و از دفاتر نامه ها و تقاضاهایشان را ارسال و بازار را کنترل می کردند. خواجه های ارمنی بیشتر به تجارت ابریشم معروف هستند.
در ابتدای موزه سبک زندگی، گوشهای از هنر حجاری ارامنه به نمایش گذاشته شده است و هنر حجاری هم یکی از هنرهای ارامنه اصفهان است. در این موزه گوشهای از لباسها و نوع پوشش وزندگی مردم ارامنه دراین نمایشگاه به تصویر کشیده شده است.
کلیسای وانک که با نقاشی های زیبایی جلوه گری مینماید زیبایی خاصی دارد. نقاشیهای دیوارها که شبیه کلیسای بیت لحم است از عهد عتیق، پوسف پیامبر، یوسف وزلیخا، قتل کودکان بیت لحم، بردگی قوم بنی اسرائیل، نوید دادن تولد حضرت مسیح، خروج قوم بنی اسرائیل، به تصویر کشیده شده است.
موزه سمت چپ ساختمان کلیسا نیز گوشه ای دیگر از تاریخ ارامانه را به نمایش گذاشته است. در ابتدای در ورودی سردیس های دو نفر از بزرگان ارامنه گذاشته شده است. کاهنی به نام مسروپ ماشتوتس که ابداعکنندهٔ الفبای ارمنی است.
خاچاطور کساراتسی خلیفهٔ وقت ارمنیهای جلفای اصفهان، که آموزگار و مؤسس اولین چاپخانه در خاورمیانه بود.
در این موزه از پوش صنعت چاپ وپوشش مختلف قوم ارامنه، لباس اسقف ها، بقایای استخوانهای ارامنه در نسل کشی، دیده می شود.
گنجینه موسیقی ارامنه در یتیم خانه ارامنه
گنجینه موسیقی ارامنه در خانه خصوصی که قدمت 180 ساله دارد و در گذشته یتیم خانه ارامنه بوده است، مقصد سوم گردشگری است. با ورود به این خانه با طراحی صفحه موسیقی روی زمین که با سنسور و حساسیت به کفش سفید روبرو می شوی که می توانی با حرکت رو ی دکمه های آن موسیقی بنوازی روبرو می شوی و توجه مخاطب را جلب می کند. این خانه محل تمرین گروه های کر ارامنه بوده است. در گوشه ایی از این گنجینه نمادی از نوت های قدیمی موسیقی به تصویر کشیده شده است. بنا به گفته آبنوسیان موسیقی کلاسیک از کلیسا شروع می شود قبل از عمومیت پیدا کردن نوت ها ارامنه یک سری نوت استفاده می کردند که به اسم خاز بوده است و نوت نویسی در 450 سال پیش به صورت خازنویسی بوده است.
در این گنجینه موسیقی در کنار نمایش آلات موسیقی، ناقوس چوبی هم دیده می شود. ناقوس چوبی مروبط به کلیسای راهبه های این ناقوس بوده است و تا 50 سال پیش از این ناقوسها استفاده می شده است. نماد حضور روح القدس، وساز مخصوص عاشوقی که مربوط به اقوام ایرانی وقفقاز بوده است نیز به نمایش گذاشته شده بود. در این گنجینه معرفی اساتید موسیقی ارمنی ایرانی و سایر استان ها هم به خوبی به مخاطب نمایش داده می شود.