12:05 1396/06/01

به گزارش مفتاح، اشتغالزایی به عنوان کلیدی ترین وعده دولت دوزادهم،همت مضاعف می طلبد،اماباچه کیفیتی؟آب و فاضلاب تهران ازجمله بخش هایی است که کارکنان آن از کمیت و کیفیت اشتغال درآن ناراضی‌اند.

پرس و جوهای میدانی و البته تماس های متعدد از سوی شاغلین آب و فاضلاب تهران مبین این حقیقت است که عمده مشکلات این افراد از نوع قراردادهایی ناشی می شود که بسیار متنوع ومتفاوت است و همین تنوع، وسیله ای برای تضییع حقوق این افراد شده است. نخست بد نیست نگاهی به انواع قراردادهای موجود بیندازیم که شامل قرارداد رسمی- مدت معین- نیروی انسانی- حجمی ستادی و حجمی برون سپاری می شود.

قراردادهای رسمی ومدت معین: بسیار به هم نزدیک  ومشخص بوده واز نظر قانونی وضعیتی شفاف با حقوق ومزایای مشخص دارند که بر اساس آن نیروها با حکم کارگزینی جذب می شوند.

قراردادهای نیروی انسانی: باز هم نیروی قراردادی آب وفاضلاب به شمار می روند که با داشتن مدرک کارشناسی و بعد از گذشت زمان به نیروهای مدت معین تبدیل می شوند که البته طبق گفته کارکنان این بخش، از سال ۹۲ به بعد این روند قطع و محدود به اقوام و خویشان برخی مدیران شده است.

اما طبق بررسی های انجام شده عمده مشکلات متوجه نیروهای حجمی بوده که اکثر این نیروها در پست های حساس وتخصصی در این سازمان مشغول بکار هستند وبیشترین حجم کار را این پرسنل انجام می دهند. گفتنی است قرارداد نیروهای حجمی بدون در نظرگرفتن تخصص این نیروها و با شرکت های پیمانکاری خاص(شرکت های خدماتی) که فقط نام آنهابرای ایجاد وجهه قانونی برای قرارداد است وعملا توانایی و تخصص وتجربه در این زمینه را ندارند، منعقد می شود در حالیکه به گفته یک منبع آگاه مدیران این شرکت ها بعضا با نفوذ و رانت به کار گرفته می شوند.

این شرکت ها حالت پرداخت کننده حقوق راداشته وصرفا برای رسمیت بخشیدن به ظاهر قرارداد کاری هستند و سود قرارداد را سر هر ماه برداشته وحقوق و مزایا را بر اساس حداقل به پرسنل پرداخت می نمایند؛ هرچند ارتباط معناداری بین این شرکت ها و مدیران یافت نشده اما فعالیت آنها کاملا صوری و جهت کارهای کارگری و غیر تخصصی است که قراردادهای تخصصی را تا حد قرارداد خدماتی حجمی پایین می آورند. این در حالی است که اکثر افراد پرسنل حجمی دارای سوابق کاری و مدارک دانشگاهی  بالا هستند.

جالب تر  اینکه طی سال های اخیر این رویه ای را به این صورت باب کرده اند که پرسنل حجمی به دو قسمت ستادی و برون سپار تقسیم شده اند و به این ترتیب به پرسنل برون سپاری مزایا کمتری تعلق می گیرد و هزینه کمتری پرداخت می شود. این درحالی است که نیروهای ستادی فقط ۲۰ درصد پرسنل حجمی را شامل می شود و پرسنل حجمی برون سپار در واحد های مهم وحساس امنیتی مثل تصفیه خانه ها وچاهها ومخازن و شبکه انتقال و توزیع آب و فاضلاب واز این دست فعالیت می کنند. به عبارتی این نیروها با توجه به حساسیت شغلی خود باید حقوق بالاتری دریافت کنند که چنین نیست.

برای مثال در یکی از تصفیه خانه های تهران که ازنظر مکان شغلی بسیار حساس است، تقریبا حدود ۵۰ نفر از همین نیروهای حجمی به اصطلاح برون سپار، با تخصص و تجربه بین ۱۰ تا ۱۸ سال در حال کار هستند که در صورت هر نوع اعتراض از سوی این پرسنل، تهدید به اخراج و ترک کار از این واحد می شوند ومدیران امکان هیچ نوع شکایت و اعتراضی نمی دهند؛ چنانچه کارکنان آب و فاضلاب تهران برای در اختیار قراردادن همین میزان از اطلاعات به خبرنگار مهر نیز با فشارهای زیادی رو به رو بودند.

طبق گفته کارکنان آب و فاضلاب تهران، دومین مسئله در قراردادهای حجمی،  اختلاف حقوق فاحش بین نیروهای رسمی ومدت معین و نیروهای حجمی است به این ترتیب که به عنوان مثال یک نیروی رسمی و مدت معین  حداقل ۵.۴ تا ۹ میلیون(منظور افراد دیپلم ودیپلم به بالا با سمت های غیر مسئول است . این درحالی است که مدیران ومسئولین رده پایین تا بالا دریافتی حقوق بیش از این مقدار است.) اما نیروهای حجمی باهرسابقه و تخصص بین ۵.۱ تا ۵.۲ میلیون حقوق دریافت می کنند این درصورتی است که شرایط شغلی برای این دو گروه مساوی است که با وجود پیگیری های انجام شده  واعتراضات این نیروها هیچ اقدامی در این زمینه انجام نمی شود.

طبق گفته منابع آگاه، برای قانونی کردن این قضیه جدیدا پیوستی به قراردادهای نیروی حجمی اضافه شده که از آنها تعهدی گرفته می شود که نمی توانند مدعی تبدیل وضعیت کاری شوند و قراردادها به صورت روزکار بسته می شود؛ این در حالی است در واحدهای خاص افراد به صورت شیفتی مشغول بکار هستند وحتی در پرداخت حق بیمه هم هیچ اشاره ای به تخصص افراد نمی شود.

سومین مسئله قراردادهای حجمی، با طبقه بندی های جدید، نیروهای حجمی برون سپاری شده هستند که هیچ گونه مزایای رفاهی که بقیه پرسنل دریافت می کنند، به آنها پرداخت نمی شود.

گفتنی است بر اساس گفته کارمندان آب و فاضلاب تهران، حتی برای گزینش های استخدامی داخلی، وجود نیروهای حجمی  برون سپاری را حذف کردند و فقط شرایط تبدیل از حالت برون سپاری به حجمی ستادی با استفاده از رانت است و نیروهای که به صورت عادی وارد سیستم شدند هیچ گونه شانسی ندارند. که همین رویه باعث شده امید به کار دراین نیروها به شدت پایین بیاید.

نکته دیگر آنکه، تقریبا تمامی پست‌ها و ردیف‌های شغلی کارکنان حجمی  قبلا توسط نیروهای غیرمرتبط و با مدارک غیرمرتبط بصورت قراردادهای رسمی اشغال شده و شرکت ناگزیر از جذب نیروهای حجمی متخصص شده است.طبق آمار بدست آمده حدود دو هزار مورد استخدام و قرارداد به این شکل در اب وفاضلاب شهر تهران موجود است و در روند ادغام سازمان برنامه و بودجه اکثر نیروها به این سازمان سرازیر شده اند.

در نهایت باید گفت این نیروها در بلاتکلیفی محض به سر می برند در حالیکه به دلیل حساسیت کارهای محوله،  ترس از خصوصی سازی وجود دارد وبه دلیل سوء مدیریت،نبود منابع مالی،حفظ صندلی های مدیران،کارشکنی های متعدد و ... شرایط استخدام هم برای مشاغلی که اغلب حساس، تخصصی وجزء مشاغل سخت وزیان آور محسوب می شوند، فراهم نیست.

منبع: مهر

مطالب پیشنهادی