دکتر نرگس عبدالحمید پژوهشگر و مدرس حوزه و دانشگاه/جریمه 350 میلیارد تومانی تهرانی ها برای قطع درختان کجا رفت؟

این استفهام خبری دو روز پس از روز نیک درختکاری از سوی یکی از اعضای فعلی شورای شهر تهران مطرح شد. در نگاه اول، برداشت از این سخن، یک مطالبه گری و آشکارسازی را نمایان می سازد. اما آیا تاثیر مثبت در ذهن و رفتار شهروندان خواهد داشت؟ 

15 اسفند، خیل عظیمی ازدوستداران طبیعت، محیط زیست و طرفداران بقا، زمان و توان خود را برای کاشت درخت صرف کردند. هیچ یک از آنان به سبب دریافت پاداش به این پویش بزرگ پای نگذاشتند و دنبال تشویق مسئولین نبودند. این عمل، حرکتی دگرخواهانه است که به واسطه ی انتخاب گروهی رخ می دهد. 

شهری که شهروندان آگاه دارد، مسئولینی آگاه نیاز دارد. مسئولی که به درستی از شهروندانش قدردانی کند و در ذهن آنان، نیک رفتاری هارا بی ارزش نشمارد. تصور کنید خبری که ابتدای سخن آورده شده است، چه واکنشی را در بلند مدت از سمت شهروندان به دنبال خواهد داشت؟ هر فردی با خود می اندیشد و به این فکر میکند که آیا در آینده نیز افرادی اقدام به قطع غیر قانونی درختان کرده و زحمت شهروندان آگاه را تباه می سازد؟ پس از این رخداد، آیا جرایم مربوطه مجددا به چرخه ی کاشت درخت برمیگردد؟ این واکنش ها نشانگر شروع دلسردی است. 

شهر مطلوب، شهری است که در آن مسئولین شهری بکوشند تا با سقلمه های  بجا و درست مردم را به سوی نیک رفتاری ترغیب نمایند. مسئولی که با سقلمه ی نا به جا، دلسردی ایجاد کند، زحمات و فعالیت های شهروندی را هیچ انگارد باعث میشود رفتار درست به کژرفتاری بدل شود. در گذر زمان، تعدد این تلنگرهای نابخردانه، آگاهی را در شهروندان به خواب برده و دگر خواهی و جمع طلبی را ازبین میبرد. افرادی که تریبون در دست دارند باید مراقب باشند که هر نظر را چگونه و در چه زمانی اظهار میکنند و بیش از آن به این بیندیشند که آیا این سخن بذر نومیدی میکارد، یا امید را آبیاری میکند؟

غلام آن کلماتم که آتش افروزد                     نه آب سرد زند در سخن بر آتش تیز

چه خوش بود اگر این سخن در رسانه ها پراکنده می شد که : بالندگی امروز شهر خود را مدیون شهروندان خوش طینت هستیم. ما نیز تمام تلاش خود را بکار می گیریم تا زحمات آنان را به ثمر رسانیم.

امام علی (ع) در باب سخن و عمل به جا چنین می فرماید: «المرء یوزن بقوله و یقوّم بفعله فقل ما ترجّح زنته و افعل ما تجلّ قیمته؛ انسان به گفتارش سنجیده و به رفتارش ارزشگذاری می شود. بنابراین، چیزی بگو که گرانپایه و کاری بکن که گرانبها باشد.»(مُعجَم الفاظ غُرَر الحِکَم و دُرَر الکَلِم، چاپ اول، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1413 ه.ق، ص 1264)

 

 

 

 

 

مطالب پیشنهادی