مفتاح: پایان سال با علی و آغاز بهار با زینب. سال، سال خوبی میشود؛ سالی است که نکوست . شجاعت و علم علی نیاز است و جسارت زینب. سخت است نگاشتن در وصف کسانی که درک ذرات وجودیشان نیز ظرف عظیم میخواهد. نه آنکه نشود به آن شخصیت متعالی نزدیک شد بلکه تلاش میخواهد و همت برای تربیت و پرورش خود که بتوانی حماسه ای زینب گونه بیافرینی. آن حماسه یک شب آفریده نشد بلکه بروز و ظهوری بود از سالها آموختن از پدری همچون علی و مادری همچون فاطمه.
واقعه عاشورا گرچه واقعه ای سهمناک بود و البته بسیار جنگهایی در طول تاریخ همتراز با شدت وخامت آن بود. اما رسالت خبرنگاری زینب (س) و امام سجاد (ع) در آن جنگ به نیکی و به بهترین وجه انجام گرفت. از خصوصیات جنگ وخامت است. نمیشود جنگ باشد اما کشتن و قتل و ستم و ستم کاری نباشد . همیشه یک نفر مظلوم است و دیگری ظالم. در طول تاریخ از ابتدای خلقت برخی انسانها توان و تحمل عدالت را نداشتند .اگر به طریقی میتوانستند بیشتر دریافت کنند حاضر به انتخاب مسیری حتی از طریق جنگ بودند و ناعدالتی را برمیگزیدند. عدالت وصفی است که برای مظلوم خوب و زیباست اما برای طرف دیگر سخت است و سنگین. بماند که برخی حاضرند سر به زیر آرند و حرمت انسانی خود را زیر پا نهند و حاضر به قبول شرایطی تن به ناعدالتی بدهند. حاضرند حقشان خورده شود؛ له شود و آنها مطالبه گر نباشند .
رسالت امام همان است که جسارت ایستادن مقابل ظلم را در جامعه پرورش دهد؛ ولو به قیمت کشته شدن به بدترین شکل و به اسارت گرفته شدن خاندانش. مطالبه گری از خصوصیات امام است و قداست اسلام از جایی است که مطالبه گری را تحسین میکند و ایستادن مقابل ظلم را ترویج . این جسارتی است که زینب (س) به خوبی از پس آن برآمد. او و امام سجاد (ع) خبرنگاران عاشورا و کربلا بودند و آثار رفتارشان همان شد که در طول بیش از هزار سال، هنوز واقعه عاشورا و کربلا بزرگ نگاشته میشود؛ چرا که درس جسارت را به ما می آموزد . شاید بشود توصیفی دیگر برای خبرنگاری نهاد و آن رسالت امام گونه و پیشرو بودن است. خبرنگار یک گام پیش از مردم است و واقعه را میداند و نیز میداند از بیان این واقعه به چه اهدافی میتوان رسید . اما خبرنگار شدن جسارت میخواهد و علم.
نمیشود خبرنگار بود اما دریچه نگاهت به دنیا کوچک باشد. نمیشود خبرنگار باشی و نتوانی در حل مسائل کارگشا باشی.
در جایی که انسانها بجای آنکه بهترین راه ارتباطی را برگزینند به انتخاب بدترین راه یعنی جنگ و خونریزی دست میزنند؛ خبرنگار باید به آگاه کردن دنیا بپردازد که چه عواقبی جنگ دارد و چه بر سر انسانها می آورد و چه آثاری خواهد داشت . اگر این روزها جنگ مذموم شده است به دلیل آن جوهر قلم ها و کلام نافذ راویانی است که سعی بر آگاه کردن زمانه خویش داشتند و به حق به قسمتهایی از اهداف خویش دست یافتند. این روزها همه به این درک رسیده اند که اگر حقی ضایع شده است از طریق قانون و قبل از آن برقراری ارتباط صحیح میتوان به حق خود دست یافت.نه آنکه به ناهنجاری رفتاری و جدال و منازعه دست زد. هنوز هم در زمان فعلی جنگ و کشتن داریم. کشتن، خون، وخامت، وحشی گری، ریختن خون، بوی خون... سوریه و لبنان و یمن و عراق و افغانستان هنوز بوی خون میدهد.
گرچه در وقایع عاشورایی میخوانیم که ابتدا قصد حسین ابن علی (ع)برقراری ارتباط بود و نه جنگ اما در نهایت منجر به دفاع و جنگ شد. وقایع عاشورا محقق شد اما زینب بود که با تمام توان خویش در واقعه حضور یافت و تحمل کرد آن همه سختی را. او در جای جای اسارت خویش که زمان و موقعیت را مناسب میدید اقدام به بازگشایی و رونمایی از جنبه های کثیف جنگ مینمود و شکوه و صلابت حق را به تصویر میکشید. اما آنچنان با صلابت اقدام به این امر مینمود که ذره ای ذلت در کلامش مشاهده نمیشد . زینب (س) زنی بود به واقع شیرزن که قالبی را که برخی سودجویان برای زنان به تصویر میکشند برهم زده بود و تصویری دیگر از جسارت و زیبایی و زنانگی یک زن به تصویر کشید که البته این بیشتر با طبیعت و فطرت زن مناسبت و هم سویی دارد.
زینب می اموزد خبرنگار آن کسی است که چه مرد باشد و چه زن اما رفتار مصلحت جویانه برای حفظ موقعیت خویش مغایر است با رسالتش. که اگر کسی در این راه قدم گمارد باید ترس از ناحقان جامعه را نداشته باشد. هدفی تعیین نماید و در راستای منزلت و ارج نهادن به جامعه و آگاهی مردمانش تلاش نماید. سخت است، اما تلاش میخواهد تا همچون او بیاموزی در مکتب متعالی و لرزه اندازی بر بدنه ظلم و تلاش کنی تا به جامعه مطالبه گری آموزی و بیاموزی که اگر اینک مردم در شرایط سختی قامتشان زیر بار ظلم خم شده است حقشان این نیست و جایگاهشان ارفع از اینجاست؛ این است رسالت خبرنگاری.
یادداشت از : فاطمه مستغنی
